Co to jest RAW?

logo programu Raw Therapee

Być może byliście kiedyś w sklepie z aparatami i przeglądaliście tajemnicze opisy zawierające specyfikację poszczególnych modeli, udając jednocześnie doskonałych znawców tematu fotografii. Być może. Jeżeli nie, to i tak zachęcam do zapoznania się z tajnym hasłem "plik RAW". A jeśli znasz rzeczywiście temat, to czytaj dalej i wyłap błędy w tekście.

Format zapisu RAW

Słowo "raw" znaczy po angielsku "surowy". I taki właśnie jest format zapisu RAW. Surowe, nieobrobione, bez żadnej ingerecji oprogramowania aparatu pliki, dzięki którym mamy o wiele większe możliwości obróbki niż przy zwykłych JPEGach.

Technicznie rzecz biorąc, RAW jest to bezpośredni obraz z matrycy (niektórzy to porównują do błony fotograficznej wewnątrz cyfrówki). Niesie on informację z każdego piksela w aparacie o natężeniu światła oraz kolorze (dzięki filtrom barwnym nad pikselami). Następnie, aby obraz był wyraźny i czytelny ulega interpolacji (kilka pikseli zostaje złączonych w jeden). To, co się dzieje z plikiem dalej zależy już tak naprawdę od producenta, gdyż nie ma tu jednego standardu.

Dlaczego warto używać RAWów?

Dwie istotne rzeczy decydują o wyższości nieskompresowanych plików RAW nad plikami JPEG. Po pierwsze ilość informacji. Te pierwsze zwykle posiadają 12 lub 14 bitów informacji. Zwykłe JPEGi mają jedynie 8 bitów. Dzięki temu mamy szerszy zakres tonalny na zdjęciach. 

Druga rzecz, to informacja o ekspozycji, balansie bieli, odcieniach, czy wyostrzeniu. Choć plik RAW te informacje posiada, bo w końcu aparat jakoś musi wyświetlić zdjęcie, to jednak mamy całkowity wpływ na każdy z tych parametrów.

Wprawdzie nie naprawimy tutaj błędnych ustawień "fizycznych", takich jak czułość, czas otwarcia migawki, czy wartość przysłony. Jednak możliwości edycji zdjęć są tutaj ogromne.

Czym edytować RAWy?

Najczęściej producenci aparatów dostarczają na płycie oprogramowanie pozwalające na "wywoływanie" RAWów. Jednak nie zawsze są one rozbudowane i na dodatek obsługują tylko "swoje" firmowe RAWy. Dlatego zawodowcy sugerują używać bardziej uniwersalne narzędzia w formie samodzielnych programów, czy też wtyczek do Photoshopa (Camera Raw) czy Gimpa (UFRaw).

Osobiście używam darmowego programu Raw Therapee. Posiada on ogromne możliwości obróbki, które dla Fotografa Amatora są w zupełności wystarczające.

RAW to nie jest .raw

Określenie RAW jest dosyć mylące, gdzyż sugeruje, iż pliki obrazów będą miały właśnie takie rozszerzenie. Nic z tego. Każdy producent ma swoje rozszerzenie, co ilustruje poniższa tabela najpopularniejszych w Polsce producentów:

Producent	wspierane formaty RAW
Casio	.bay .raw
Canon	.crw .cr2
Fuji	.raf
Kodak	.dcs .dcr .drf .k25 .kdc .tif
Leica	.dng .raw
Minolta	.mrw
Nikon	.nef .nrw
Olympus	.orf
Panasonic	.raw .rw2
Pentax	.ptx .pef .dng
Ricoh	.dng
Samsung	.dng
Sigma	.x3f
Sony	.arw .srf .sr2

źródło tabeli : wikipedia.pl